Oekraïense overlast? AZC Nee?

Oekraïense overlast? AZC Nee?

In de gemeente Apeldoorn worden inmiddels ruim 900 Oekraïense vluchtelingen gehuisvest op meerdere locaties. Daarnaast zijn er honderden asielzoekers gehuisvest in het AZC aan de Deventerstraat. Ik lees in verschillende nieuwsmedia of socials vaak over overlast. En niet alleen in deze gemeente. Recent werd er nog geschreven over de parkeerproblematiek in Apeldoorn-Noord. En over ons AZC wordt nog altijd overlegd in het kader van een bouwvergunning om de volgende groep te kunnen ontvangen.

En voordat je denkt dat dit stuk gaat over het ontkennen van overlast of een oplossing voor het asiel- of vluchtelingenprobleem, dat is niet zo. In de afgelopen week kreeg ik zicht op het AZC én was ik in gesprek met een oude bekende die veel betekent heeft voor de opvang van Oekraïners in Apeldoorn. Ik zou graag een lans breken voor het werk dat namelijk wél is verzet.

Dubbel crisis

Toen in 2022 het einde van de corona-crisis in zicht was, kwam de volgende daar weer naadloos overheen. Oorlog aan de rand van de EU. Met een grote vluchtelingstroom in heel Europa tot gevolg. En in de zomer een hausse aan asielzoekers die Ter Apel vrijwel onbewoonbaar maakten.

Ook in Apeldoorn is gezocht naar oplossingen voor het appèl dat werd gedaan op de gemeente voor opvang. Van asielzoekers, maar ook van ontheemden uit Oekraïne. Maandelijks zijn wij als CDA Apeldoorn fractie door het college bij elke raadsvergadering per brief op de hoogte gehouden van de stand van zaken. Inmiddels zijn we 20 raadsbrieven verder en heb ik zelf de kans gekregen uit eerste hand te horen hoe hard er gewerkt is op verschillende vlakken.

Opvang Oekraïners

In de gemeente zijn op circa 15 locaties mensen als vluchteling opgevangen. Sommige wat groter, andere wat kleiner. Meestal geïmproviseerde locaties die eigenlijk geen woonfunctie kenden (sporthallen, kantoorgebouwen). En altijd in een ongelooflijk tempo gerealiseerd.

Ik mag luisteren naar de verhalen over opbouw van locaties, het improvisatievermogen dat nodig was. Het oplossend vermogen in de crisis-organisatie en daarnaast ook de bijzondere verhalen die je meemaakt bij de opvang van mensen. Medemensen. Met alle problemen die overal voorkomen.

Hoe zou het ons Nederlanders of Apeldoorners vergaan als we in een kantoorgebouw in Oekraïne zouden worden gehuisvest. Met een paar honderd plaatsgenoten. En met onbekenden op één kamer. Is het mogelijk dat we dan misschien ook wel wat overlast zouden veroorzaken? Dat we wel eens ruzie onderling zouden maken? Ik denk het wel. Dus niets wat er in de opvanglocaties aan de hand is is vreemd.

Het is indrukwekkend om te horen hoe veel werk er wordt verzet. Hoe de bewoners van de locaties zich handhaven en hoeveel flexibiliteit van de organisatie wordt gevraagd. Een diepe buiging is op zijn plaats.

AZC

Toevallig was ik vorige week ook bij het asielzoekerscentrum. Nog een opvang van mensen. Ik sprak onder andere met twee broers die ik ook al benoemde in mijn vlog en ontmoette vrijwilligers uit de buurt die elke week op de inloopavond in de kapel aan de Deventerstraat zijn. Ook zij vertelden over de voor- en tegenstanders in de buurt van het AZC. Over de verdeeldheid in de buurt over de gekozen locatie en de mogelijke uitbreiding tot maximaal 600 asielzoekers.

Ik zelf woon hemelsbreed nog geen kilometer van het AZC af en heb op geen enkele wijze in de afgelopen driekwart jaar overlast ervaren of zaken gezien die me zorgen baren. Ik heb wel gezien dat het verblijf in een AZC lastig is. Dat de dagen lang duren. Dat je niet veel mag of kan. Dat werken niet zomaar mogelijk is. In je eigen financiën voorzien onmogelijk. Dat kan pas als je een statushouder wordt.

En ben je zo ‘gelukkig’ om die status te ontvangen, dan moet je nog altijd afwachten waar in Nederland je gehuisvest wordt.

Maar het raakt me vooral dat er plekken zijn, in Apeldoorn en in de rest van Nederland, waar mensen al vóórdat de asielzoekers zijn gearriveerd tegen zijn. Hoe vul je dan de term ‘noaberschap’ dan echt in? Hoe zou je jezelf voelen als minderjarig asielzoeker als je niet welkom bent en ver van huis? Ik ben benieuwd naar de angst die mensen hebben voor nieuwe buurtgenoten.

Overlast

Laat ik voorop stellen dat sommige vormen van overlast natuurlijk niet acceptabel zijn. Ik vind ook dat veilige-landers die (omdat ze niets te verliezen hebben) overlast veroorzaken streng moeten worden aangepakt. Maar ik vind ook dat het te makkelijk is om weg te kijken. Het asielprobleem en de vluchtelingenstroom zijn niet morgen opgelost. Natuurlijk kun je een deal sluiten met Tunesië, maar dan worden andere routes door foute businessmodellen van mensensmokkelaars gevonden. Laten we daar naar kijken en bestrijden. Hulp in de regio’s organiseren. Want natuurlijk moet de instroom ook omlaag om in Nederland voor iedereen een huis te kunnen garanderen.

En laten we zorgen dat procedures sneller, beter en onweerlegbaar zijn. Het is bijzonder dat bedrijven winst maken uit het bezwaar maken tegen asielprocedures van de IND en die jarenlang weten te rekken. Ook dat is uitbuiting van de Nederlandse rechtstaat. Ook al laat de wet dat toe. Het zorgt voor ellende voor iedereen.

Maar laten we vooral niet vóóroordelen over overlast. Over mensen. Kijk bij de vluchtelingen in jouw buurt. Kijk eens rond op een AZC. Begrijp wat er gaande is.

Bestrijd wat slecht is en omarm het goede. Dan is misschien jouw gevoel van overlast sneller geminimaliseerd.